تاریخچه پیانو
پیانو به شکل مدرن را بارتولومئو کریستوفوری در سال ۱۷۰۹ میلادی در شهر پادووای ایتالیا اختراع کرد. قبل از اختراع پیانو از سازی قدیمی‌تر به نام هارپسیکورد استفاده میشد. تفاوت عمده و مهمی که پیانو با سازهای مشابه قبل از خودش داشت آن بود که در سازهای مشابه قبلی، شدت صدای حاصل از فشرده‌شدن یک کلاویه، مستقل از شدت ضربهٔ واردشده بر کلید، مقداری ثابت بود، اما در پیانو نوازنده قادر بود با ملایم ضربه‌زدن به کلیدها صدایی نرم‌تر ایجاد کند، یا با ضربات محکم‌تر صدایی درشت‌تر با پیانو تولید کند. همین ویژگی باعث شد که به سرعت پیانو مورد توجه آهنگسازان قرن هجدهم میلادی قرار بگیرد
نام‌گذاری
نام کامل ساز پیانو، پیانو فورته میباشد، که از دو قسمت پیانو به معنی ملایم و فورته به معنی قوی تشکیل شده‌است، و به خوبی منعکس کنندهٔ توانایی این ساز در تولید شدت‌های گوناگون میباشد
پیانوهای اولیه ابعاد بزرگ، و شکل خاصی داشتند. آن‌چه که در اصطلاح به آن پیانوی بزرگ گفته می‌شود (و در ایران با نام نادرست پیانوی رویال شناخته می‌شود) غالباً بیش از دو متر طول دارد و دارای در بزرگی‌است که برای هرچه‌بهترشدن صدای پیانو، معمولاً در هنگام نواختن ساز این در را در وضعیت نیمه‌باز توسط پایهٔ کوچکی ثابت می‌کنند. انواع دیگر پیانو با نام‌های پیانوی ایستاده یا دیواری پیانوی چهارگوش و غیره، ابعاد کوچک‌تری دارند و برای مصارف خانگی یا در اماکن عمومی طراحی شده‌اند
نحوه صدادهی
چکشهای پیانو به واسطهٔ مجموعه‌ای از اهرم‌های ظریف به کلیدهای پیانو متصل می‌شوند. به مجموعهٔ این اهرم‌ها و چکش‌ها عملگر یا اکشن پیانو گفته می‌شود. وظیفهٔ این مجوعه افزایش شتاب چکش‌ها در برخورد به سیمها، و کنترل عکس‌العمل بازگشتی آن‌ها پس از برخورد به سیم است. معمولاً سر چکش‌ها توسط لایه‌ای از نمد یا الیاف مشابه طبیعی یا مصنوعی پوشانده می‌شود تا کیفیت صدای پیانو را بهبود ببخشد . کیفیت صدای پیانو متأثر از عوامل دیگری نظیر کیفیت صفحهٔ صدا و غیره نیز میباشد
کلیدهای پیانو
هفت کلید سفید در هر اوکتاو پیانو برای هفت نت دو ر می فا سل لا سی وجود دارد. علاوه بر این کلیدهای سفید کلیدهای سیاه‌رنگی هم بین بعضی از کلیدهای سفید وجود دارد. بین کلیدهای سفیدرنگ می و فا و نیز بین کلیدهای سفیدرنگ سی و دو کلید سیاه‌رنگ وجود ندارد
هر کلید سیاه‌رنگ در پیانو در حکم نت دیز برای نت مربوط به کلید سفیدرنگ سمت چپ آن (یعنی آن کلید سیاه در سمت راست آن کلید سفید قرار دارد) و در حکم نت بمول برای نت مربوط به کلید سفیدرنگ سمت راست آن (یعنی آن کلید سیاه در سمت چپ آن کلید سفید قرار دارد) است
پیانو سازی است کامل. و ساز کامل در اصطلاح موسقی سازی است که بتواند تمام امکانات موسیقی را از حیث قدرت و ضعف - سرعت نوازندگی - وسعت اصوات موسیقی بیش از هفت گام ( اکتاو) یعنی شامل 88 کلید و هماهنگی های مربوطه (هارمونی) به اجرا در بیاورد
این امکانات به نوازنده اجازه میدهد تا تکنیک را در نوازندگی به آخرین حد تکامل برساند
انواع پیانو
پیانو دیواری
Upright piano
در این ساز سیمهای پیانو به صورت عمودی قرار گرفته , و اهرم ها از طریق فشار بر روی کلیدها , با زاویه 35 درجه چکش ها را به طرف سیم برده و بعد از ضربه زدن به سرعت برمی گردند
پیانو رویال
Grand Piano
در این ساز سیمها به صورت افقی قرار گرفته اند , و اهرم ها از طریق فشار بر روی کلیدها , با زاویه 35 درجه چکش ها را به طرف سیم به بالا پرتاب میکند و با سرعت زیاد به سیمهای افقی ضربه میزند
نظر به اینکه هر چه طول سیمها بیشترباشد صدای پیانو مطلوب تر میگردد
پیانوهای دیواری با توجه به محدودیت ارتفاعشان حداکثر تا ارتفاع 135 سانتی متر ساخته شده است. و در پیانوهای رویال نظر به اینکه در سطح محدودیتی ندارند تا طول 308 سانتیمتر هم ساخته شده اند
پیانولا
Pianola
در دهه 1860 میلادی پیانو هایی ساخته شده بودند که بودن نوازنده آهنگ می نواخت. تنها بوسیله پدالهای دو گانه و با فشار دادن روی هر پدال کارتهای سوراخ شده مخصوص به ترتیب به محل مکانیزم پیانو وارد شده و کلید های مورد نظر را حرکت میدادند که چکشهای مربوطه به سیمها اثابت کرده و آهنگ های از پیش تعین شده اجرا میشد
نحوه نواختن پیانو
پیانو توسط ضربه نوک انگشتان نواخته می‌شود. برای این کار دست را بلند کرده و سپس فرود آورده و با نوک انگشت مورد نظر ضربه می‌زنیم. مکانیسم پیانو تولید صدا میکند. بدلیل شکل مکانیسم پیانو یک پیانسیت می تواند همزمان تا ده نت را به صدا درآورد
محل قرارگیری انگشتان دو دست روی کلیدهای پیانو در نواختن آن اهمیت دارد. معمولاً در آهنگ‌ها نت اول شماره دارد که انگشت شروع کننده در نواختن آن آهنگ را مشخص میکند. در این صورت شماره یک برای انگشت‌های شست دو دست است و به ترتیب سایر انگشتها شماره‌های ۲ تا ۵ را خواهد داشت. شست دست راست روی چهارمین نت دوی پیانو قرار می‌گیرد. البته این مورد در مورد همه آهنگ‌ها عمومیت ندارد و برخی آهنگسازان نت شروع کننده در آهنگشان را شماره نمی‌زنند. در این صورت پیانیست باید خودش محل قرارگیری انگشتانش روی کلیدهای پیانو را با توجه به نوع نت‌های موجود در آهنگ تشخیص دهد
گاهی پیانیست جای دو دست‌اش را روی کلیدهای پیانو با هم عوض میکند و گاهی بدون نواختن کلید پیانو با انگشتان شست دو دستش از سایر انگشتها استفاده میکند
نحوه نت‌نویسی برای پیانو
نت نویسی پیانو در دو حامل انجام می‌شود. حامل بالا برای دست راست و حامل پایین برای دست چپ. معمولاً حامل بالایی را با کلید سل و حامل پایین را با کلید فای خط چهارم نشان می‌دهند. این دو حامل با نت دوی وسط از هم متمایز می‌گردند. یک نوازنده پیانو باید بتواند همزمان دو خط موسیقی را خوانده و با هر دو دست اجرا نمای