تکنیک و فن تمرین در نوازندگی

تکنیک

این مسئله که چگونه شخص می تواند در یک ساز تکنیک خوب کسب کند، برای هر نوازنده ای بسیار اهمیت دارد. طرز نگهداری تکنیک پس از کسب آن نیز مسئله ای بس مهم می باشد. واضح است که اجرای کامل یک اثر موسیقی فقط با برخورداری از یک تکنیک روان و پخته میسر است. لزوم داشتن چنین تکنیکی چه برای آثاری کوچک و آسان و چه برای نواختن مشکل ترین آثار ضروری است. برای هر نوازنده ای چه مبتدی و چه فردی که دارای تکنیک پیشرفته ای باشد فرض است که بمسائل تکنیکی بذل توجه کافی کند.

اگر نوازندگان جوان و بی تجربه قبل از هر چیز تصورشان از تکنیک نوازندگی آسان و روان نواختن باشد، در اشتباه هستند. البته سرعت در نواختن پر اهمیت است ولی بهیچ وجه آن را نمی توان تنها مسئله مهم دانست. تکنیک خوب آنست که حامی و پشتیبان تخیل نوازنده باشد و در نتیجه نوازنده بتواند با درک اثر و کمک ساز آنطوریکه باید وظیفه خود را ادا کند. انگشتان ما باید همیشه طوری در اطاعتمان باشند که تا وقتی از آنها نخواسته ایم عملی از خود بروز ندهند. برای رسیدن باین هدف باید طوری انگشتان خود را تربیت کنیم که به وظیفه ای که ما از آنها توقع داریم عمل نمایند یعنی چیزی که برای یک اجرای خوب مورد توجه و لزوم است. تکنیک و ارائه درست یک اثر در موسیقی چنان بهمدیگر بستگی دارند که گاهی به آسانی نمیتوان گفت حد فاصل هر یک چیست و یکی در کجا پایان می یابد و دیگری در کجا آغاز میشود.

فقدان تکنیک کامل در اجرای هر قطعه موسیقی اثر کاملا نامساعدی دارد. بدون برخورداری از یک تکنیک اساسی و صحیح شخص دیر یا زود متوجه میشود که نمیتواند از کارش نتیجه مطلوب کسب کند. نوازنده بالاخره ناچار میشود که به درخشندگی کمتر در نواختن خود قناعت کند و در نتیجه با ارتکاب سهوهایی در حین نوازندگی به کارش لطمه بزند.

فن تمرین


اگر اجرای یک برنامه سخت کنسرت یا تنها یک قطعه پیچیده را بعنوان یک هنر قبول کنیم و استعداد طبیعی، مهارت دستها و احساسات شاعرانه را که از شرایط حتمی آنست موجود بدانیم، در این صورت به عقیده من روشی را هم که شخص بوسیله آن این قدرت را کسب میکند میتوان یک هنر حقیقی نامید. این روش را تمرین مینامند و حتی با استعدادترین افراد اگر بخواهد بحق و درست بنوازد از آن چشم نمی تواند بپوشد. تمرین در عین حال که هنر است علم نیز میباشد. بزرگترین مربیان هر عصر مرتبا با این مسئله که چگونه باید و چگونه نباید تمرین کرد مشغول بوده اند. تقریبا میشود در قالبی مشخص گفت: بمن بگو که چگونه تمرین میکنی تا منصفانه به تو بگویم چه نوع نوازنده ای هستی. هر هنرجو باید باین نکته پی برده باشد که طرز اجرای او نتیجه تمرین خوب یا بد وی میباشد. او نباید با تمرین سطحی و متمرکز نکردن قوای لازم متوقع باشد که عالی بنوازد.

نوازندگان جوان باید آگاه باشند که تمرین هدف اصلی آنان نیست بلکه بدون شک وسیله ای بسیار مفید و مورد لزوم برای پیشرفت بسوی هدفهای بالاتر است ولی هرگز آخرین هدف و غایت نیست. بنابراین یک مربی خوب قبل از اینکه شاگردانش را بتمرین وا دارد باید همیشه برایشان روشن کند که قصد آنان از هفته ها تمرین روی یک اتود معین چیست چه نتیجه ای کسب خواهند کرد. پرداختن بتمرین باین یقین که در آینده دوری دیگر بدان احتیاج نداریم باید یکی از هدفهای اصلی ما باشد. بنابراین به این امید تمرین میکنیم که روزی آنرا زائد بیابیم. ممکن است چنین روزی هرگز فرا نرسد ولی با این حال همین قدر که هر روز را با تمرین ثمربخشی بسر آوریم یکقدم بهدف اصلی خود نزدیکتر شده ایم.

هر کس بطرق مختلف میتواند تمرین کند، معذالک روشی مشترک در تمرین باید رعایت شود و آن اینست که شخص باید در هر حال چنان با فداکاری و تمرکز حواس تمرین نماید که تصور کند در مقابل گروهی برجسته و منتخب از موسیقیدانان مینوازد. اتودها و تمرین ها باید چنان نواخته شوند که تصور شود هیچ چیز زیباتر از آنها نیست. هیچ چیز بیشتر از این نمیتواند موجب مذمت باشد که با بی حوصلگی بتمرین تکنیک پرداخته شود. بمحض اینکه شخص متوجه شود که دیگر نمیتواند هر نت را با علاقه و دقت کامل بنوازد و به آن گوش دهد، باید موقتا استراحت کند و سرگرم چیز دیگری شود.

هیچکس نمیتواند بیشتر از سی یا چهل دقیقه با تمرکز کامل حواس به تمرین بپردازد. بنابراین توصیه میشود که اوقات تمرین در طول روز تقسیم شوند و طوری که بین آنها بحد کافی اوقات فراغت وجود داشته باشند. تمرین خوب فقط به آهستگی انجام پذیر است. شخص باید تقریبا یک سرعت آرامی را برای نواختن انتخاب کند تا در نتیجه بتواند حتی قسمتهای پیچیده ای را که باید منظم و یکنواخت نواخته شوند، با اعصابی راحت بنوازد و آنها را در حافظه خود بسپارد. در غیراین صورت گذشته از اینکه احتمال دارد اشتباهات بصورت عادت درآیند، برای فراگرفتن قسمت های مزبور سه یا چهار برابر وقت بیشتر لازم است. اگر شخص در حین تمرین دچار اشتباهی از قبیل نواختن یک نت نابجا یا یک تکیه غلط یا یک وزن نادرست گردد، باید بلافاصله درصدد رفع آن برآید و به تصحیح آن بپردازد. این از واجبات است که شخص هر روز مقداری از وقت خود را بقصد رفع خستگی بنوازد، بخصوص وقتی که قبل از آن چند ساعتی را جدا به کار و تمرین پرداخته باشد. معذالک نباید فراموش شود که بی قید نواختن با بی دقت نواختن فرق کلی دارد